Post Author Avatar
Baran Bozdağ
Boğaziçi Üniversitesi - Yazar / Editör
Yeni akciğer 'organoidleri', Columbia University Medical Center (CUMC) araştırmacıları tarafından, insan pluripotent kök hücrelerinden üretildi. Organoidler, tüm akciğerin gördüğü görevi görebiliyor ve üç boyutlu yapıya sahip mini akciğerler olarak üretiliyor. araştırma ekibi ürettikleri bu organoidleri, laboratuvar ortamında insan akciğer rahatsızlıklarının modellerini üretmek için kullandı ve önemli bulgular elde etti.

Akciğer organoidlerinin bu yolla kullanımının, birçok solunum rahatsızlıklarına ve türevlerine çözüm üretmede, hastalıkların tanısında, hastalık mekanizması ve yolaklarının kavranmasından önemli etki yaratabileceği ön görülüyor. Çalışmanın ve keşfin tüm detayları geçtiğimiz haftalarda Nature Cell Biology'de yayımlandı.

Organoidler, birden fazla hücre tipini içinde bulunduran ve bu yolla tam bir doku ve hatta organ işlevi görebilen üç boyutlu fonksiyonel yapılardır. Laboratuvarda bir petri kabında bir organı geliştirip üretebilmek, bilim insanlarının insan hastalıklarının daha iyi modellerini geliştirmelerine ve ilaçları daha kolay ve risksiz şekilde denemelerine ve de hasarlı dokunun yerine yenisini üretebilmelerine çok büyük bir olanak sağlıyor.

Aynı üniversiteden Mikrobiyoloji ve İmmünoloji Anabilim Dalı profesörü olan Hans-Willem Snoeck'e göre; araştırmacılar, çok çeşitli hastalıkları tedavi etme noktasında organoidler yaratıp üzerlerinde çalışmanın zorluklarını göze alıp bunun da üstesinden gelmiş durumda. Ancak yine de, insan hastalıklarının temel özelliklerini taklit edebilecek kadar gelişmiş organoidler yaratılması noktasında halen bir takım zorluklar baş göstermeye devam ediyor.

Dr. Snoeck'in laboratuvarında üretilen akciğer organoidleri, dallanmış solunum yollarına sahip olmaları ve alveol yapıları bulundurmaları ve insan akciğerlerine bu raddede benzemeleri noktasında bir ilk olma özelliği de taşıyor.

İşlerliklerini ve sahip oldukları işlevleri gösterebilmek üzere, araştırmacılar da organoidlerin, RSV olarak da bilinen solunum sinsisyal virüsüne ( respiratory syncytial virus) gerçek bir insan akciğerinin vereceği tepkinin son derece benzerini ürettiğini yapılan deneyler ile gösterdiler.

Takip eden inceleme ve deneyler ise aynı zamanda organoidlerin, akciğer fibrozisi (pulmoner fibroz) hastalığı ile ilişkilendirilmiş olan genetik mutasyona sahip olduğunda, gerçek akciğerin sahip olacağı yapı ve davranışlara sahip olabildiğini de gösterdi.

RSV adlı virüs, alt solunum yolları enfeksiyonunun en yaygın sebeplerinden birisi olarak bilinmektedir ve çoğunlukla yeni doğanlarda ortaya çıkan bu rahatsızlığı tedavi edecek bir aşı veya antiviral terapi de yeterli etkililikte mevcut değil. İdiopatik pulmoner fibroz ise, akciğerlerde yaralara sebep olan ve Dünya genelinde 750.000 ila 1.000.000 insanın ölümüne yol açabilen bir rahatsızlıktır. Bu hastalığın ise bilinen tek etkili çözümü, maalesef akciğer nakli.

İnsan pluripotent kök hücrelerinden veya genomu değiştirilmiş embriyonik kök hücrelerden üretilen organoidler, doğaları gereği çok çeşitli hücre yapılarına sahip olabiliyor ve bir organın ful aktivitesini karşılayacak opsiyonları barındırıyor. Dolayısıyla, tüm bu hastalıkların patogenezi organoidler üzerinden incelenebilir ve çok daha kolaylıkla araştırılabilir.




Makale Referans: Ya-Wen Chen, Sarah Xuelian Huang, Ana Luisa Rodrigues Toste de Carvalho, Siu-Hong Ho, Mohammad Naimul Islam, Stefano Volpi, Luigi D. Notarangelo, Michael Ciancanelli, Jean-Laurent Casanova, Jahar Bhattacharya, Alice F. Liang, Laura M. Palermo, Matteo Porotto, Anne Moscona, Hans-Willem Snoeck. A three-dimensional model of human lung development and disease from pluripotent stem cells. Nature Cell Biology, 2017; 19 (5): 542 DOI: 10.1038/ncb3510




Bu içerik BilimFili.com yazarı tarafından oluşturulmuştur. BilimFili.com`un belirtmiş olduğu “Kullanım İzinleri”ne bağlı kalmak kaydıyla kullanabilirsiniz.
Kaynak ve İleri Okuma
Etiket

Projelerimizde bize destek olmak ister misiniz?

Dilediğiniz miktarda aylık veya tek seferlik bağış yapabilirsiniz.

Destek Ol

Yorum Yap (0)

Bunlar da İlginizi Çekebilir