Uzay Keşifleri
24 Şubat 2019
"Beresheet" Uzay Aracının Ay Yolculuğu Neden 8 Hafta Sürecek?
Sovyetler Birliği'nin Luna programının insansız uzay uçuşlarından olan Luna-9 (Rus. Луна-9), 3 Şubat 1966 tarihinde Ay'a yumuşak iniş yapan ilk uzay aracı olmuştu. 99 kg'lık Lun...
Yıldız Teknik Üniversitesi - Çevirmen/Editör
Sovyetler Birliği'nin Luna programının insansız uzay uçuşlarından olan Luna-9 (Rus. Луна-9), 3 Şubat 1966 tarihinde Ay'a yumuşak iniş yapan ilk uzay aracı olmuştu. 99 kg'lık Luna-9, 31 Ocak 1966 tarihinde Baykonur Uzay Üssü'nden fırlatılmıştı; yani Ay'a varması sadece 3 gün almıştı. Peki aradan geçen 53 yıldaki önemli teknolojik ilerlemelere karşın, Bereşit'in yolculuğu neden 2 ay sürecek?
Herhangi bir hükümet fonuyla değil de, kâr amacı gütmeyen özel bir kuruluş olan SpaceIL girişimiyle gerçekleştirilen projenin ürünü olan Bereşit, sekiz haftalık uzay yolculuğunun ardından Ay'a iniş yapan ilk özel sektör aracı olacak. Öykü, projenin temelindeki bilgisayar mühendisi Yariv Bash'ın, 2010 yılında sosyal medya üzerinden "Kim Ay'a gitmek ister?" diye sormasıyla başlıyor ve Kfir Damari ile Yonatan Winetraub adlı arkadaşlarının konuyla ilgi göstermesiyle beraber, üçlü SpaceIL'i kuruyor.
Üçlünün başlangıçtaki hedefi, ödül vaad ederek girişimcileri rekabete teşvik eden XPRIZE kuruluşunun desteğiyle gerçekleştirilen Google XPrize Yarışması'nı kazanıp, Ay'a robotik bir uzay aracı gönderme projeleri için 20 milyon dolarlık büyük ödülü almakmış. Hazırladıkları taslağa göre 5 kg civarında, maliyeti sadece 10 milyon dolar tutan ve 2012 sonunda kadar yetişebilecek bir cihaz yapabileceklerini düşünürken, işin çok daha zor ve pahalı olacağını anlamışlar. Taslak üzerinde yaptıkları değişikliklere rağmen, yarışmayı kazanamayan ekip yine de vazgeçmemiş ve şimdiye dek sadece Sovyetler Birliği, ABD ve Çin'den ibaret olan süper güçlerin hükümet destekli kuruluşları tarafından başarılabilmiş bir şeyi, kişisel gayretleriyle gerçekleştirmeye karar vermiş. Yani kâr edebilen bir iş kurmak isteyen diğer yarışmacılardan farklı olarak, SpaceIL kendine bir misyon edinmiş: Bilim ve teknolojiye ilgi duymaları için gençlere ilham vermek!
Gelelim başlangıçtaki soruya: Neden 50 küsur yıl önce bile 3 günde gidilebilen yol, 2 ay sürecek? Elon Musk'ın SpaceX şirketine ait Falcon-9 roketiyle fırlatılan Bereşit, Ay'a doğrudan gidemezdi çünkü roketin koltuğunu iki başka yolcuyla paylaşıyordu: Endonezya'ya ait bir iletişim uydusu ve ABD Hava Kuvvetleri'ne ait bir deneysel aygıt. Bunların ikisi de Dünya yörüngesinde kalacak. Ayrıca parasal meseleler var. Şöyle ki, birkaç günde Ay'a varabilmek için önce Dünya'nın kütleçekiminden kaçmayı sağlayacak güçlü bir ateşleme yapmak, sonra da Ay'a varışta yavaşlamak için benzer bir ateşleme daha yapmak gerekiyor ve bu ateşlemeler de yakıtın çabucak tüketilmesi ve işin pahalıya patlaması anlamına geliyor. Bunun yerine, birkaç motor ateşlemesiyle, uzay aracı yörüngesini yavaşça ayarlayarak, en uzak noktaya esnetecek; ta ki Ay'ın kütleçekimi onu Ay yörüngesine çekene dek.
Bereşit'in Nisan 2019'da Dinginlik Denizi (Lat. Mare Serenitatis) adlı lav düzlüğüne inmesi planlandı. Weizmann Bilim Enstitüsü tarafından üretilen bir aygıt, yaklaşma sırasında Ay'ın manyetik alanını ölçecek ve bu veriler, Ay'ın demir çekirdeği hakkında önemli ipuçları sağlayacak. Bereşit ayrıca bir disk biçiminde, insanlığın bilgisinin dayanıklı bir kopyasını taşıyor; bu disk 30 milyon sayfalık bilgi içeriyor. İnişini izleyen birkaç gün içinde Bereşit'in Ay öğlesinin ısısına yenik düşmesi bekleniyor; görevi o noktada sona erecek.
Güncelleme Notu: Bereşit uzay aracı, 11.Nisan.2019 tarihinde planlanan iniş zamanına yaklaşık 20 dk kala oluşan motor arızası nedeniyle yumuşak iniş gerçekleştiremedi.
Herhangi bir hükümet fonuyla değil de, kâr amacı gütmeyen özel bir kuruluş olan SpaceIL girişimiyle gerçekleştirilen projenin ürünü olan Bereşit, sekiz haftalık uzay yolculuğunun ardından Ay'a iniş yapan ilk özel sektör aracı olacak. Öykü, projenin temelindeki bilgisayar mühendisi Yariv Bash'ın, 2010 yılında sosyal medya üzerinden "Kim Ay'a gitmek ister?" diye sormasıyla başlıyor ve Kfir Damari ile Yonatan Winetraub adlı arkadaşlarının konuyla ilgi göstermesiyle beraber, üçlü SpaceIL'i kuruyor.
Üçlünün başlangıçtaki hedefi, ödül vaad ederek girişimcileri rekabete teşvik eden XPRIZE kuruluşunun desteğiyle gerçekleştirilen Google XPrize Yarışması'nı kazanıp, Ay'a robotik bir uzay aracı gönderme projeleri için 20 milyon dolarlık büyük ödülü almakmış. Hazırladıkları taslağa göre 5 kg civarında, maliyeti sadece 10 milyon dolar tutan ve 2012 sonunda kadar yetişebilecek bir cihaz yapabileceklerini düşünürken, işin çok daha zor ve pahalı olacağını anlamışlar. Taslak üzerinde yaptıkları değişikliklere rağmen, yarışmayı kazanamayan ekip yine de vazgeçmemiş ve şimdiye dek sadece Sovyetler Birliği, ABD ve Çin'den ibaret olan süper güçlerin hükümet destekli kuruluşları tarafından başarılabilmiş bir şeyi, kişisel gayretleriyle gerçekleştirmeye karar vermiş. Yani kâr edebilen bir iş kurmak isteyen diğer yarışmacılardan farklı olarak, SpaceIL kendine bir misyon edinmiş: Bilim ve teknolojiye ilgi duymaları için gençlere ilham vermek!
Gelelim başlangıçtaki soruya: Neden 50 küsur yıl önce bile 3 günde gidilebilen yol, 2 ay sürecek? Elon Musk'ın SpaceX şirketine ait Falcon-9 roketiyle fırlatılan Bereşit, Ay'a doğrudan gidemezdi çünkü roketin koltuğunu iki başka yolcuyla paylaşıyordu: Endonezya'ya ait bir iletişim uydusu ve ABD Hava Kuvvetleri'ne ait bir deneysel aygıt. Bunların ikisi de Dünya yörüngesinde kalacak. Ayrıca parasal meseleler var. Şöyle ki, birkaç günde Ay'a varabilmek için önce Dünya'nın kütleçekiminden kaçmayı sağlayacak güçlü bir ateşleme yapmak, sonra da Ay'a varışta yavaşlamak için benzer bir ateşleme daha yapmak gerekiyor ve bu ateşlemeler de yakıtın çabucak tüketilmesi ve işin pahalıya patlaması anlamına geliyor. Bunun yerine, birkaç motor ateşlemesiyle, uzay aracı yörüngesini yavaşça ayarlayarak, en uzak noktaya esnetecek; ta ki Ay'ın kütleçekimi onu Ay yörüngesine çekene dek.
Bereşit'in Nisan 2019'da Dinginlik Denizi (Lat. Mare Serenitatis) adlı lav düzlüğüne inmesi planlandı. Weizmann Bilim Enstitüsü tarafından üretilen bir aygıt, yaklaşma sırasında Ay'ın manyetik alanını ölçecek ve bu veriler, Ay'ın demir çekirdeği hakkında önemli ipuçları sağlayacak. Bereşit ayrıca bir disk biçiminde, insanlığın bilgisinin dayanıklı bir kopyasını taşıyor; bu disk 30 milyon sayfalık bilgi içeriyor. İnişini izleyen birkaç gün içinde Bereşit'in Ay öğlesinin ısısına yenik düşmesi bekleniyor; görevi o noktada sona erecek.
Güncelleme Notu: Bereşit uzay aracı, 11.Nisan.2019 tarihinde planlanan iniş zamanına yaklaşık 20 dk kala oluşan motor arızası nedeniyle yumuşak iniş gerçekleştiremedi.
Kaynak ve İleri Okuma
- 1
- 2
- 3
- 4
Etiket
Projelerimizde bize destek olmak ister misiniz?
Dilediğiniz miktarda aylık veya tek seferlik bağış yapabilirsiniz.
Destek Ol
Yorum Yap (0)
Bunlar da İlginizi Çekebilir
31 Mart 2018
Dünyadaki Su, Ay Oluşmadan Önce Mevcut muydu?
30 Eylül 2017
Ay ve Mars Kolonileri Lav Kanallarına Yerleşebilir
04 Haziran 2015
Pluton'un Uydularının Alışılmadık Etkileşimleri
19 Ocak 2019
Titan'ın Kuzey Kutbu'ndaki Metan Yağmurları
26 Nisan 2017
Su, Hava, Yeni Uydular: Uzay Sondası "Cassini" Öğretiyor
02 Eylül 2015
Dünya'nın Ay Yerine Halkası Olsa Nasıl Olurdu?