Beynimiz kendi kendini nasıl temizler? Şimdi yeni bir araştırma sayesinde beynimizden toksinlerin atılmasını ve beynin temizlenmesini sağlayan yeni bir yol ortaya çıkarıldı. Mevcut bulguların yaşa bağlı değişen koşullarda ve Alzheimer hastalığı durumunda nelerin değiştiğini anlamamıza yardımcı olabileceği düşünülüyor.

Güney Kore’de bulunan Korea Advanced Institute of Science and Technology‘den Gou Young Koh; serebrospinal sıvının beyin dokusuna girdiği ve çıktığının uzun zamandır gizemini koruduğunu belirtiyor. 2014 yılında,meningeal lenfatik damarlar dediğimiz bir damar ağının dış beyin zarından beyin sıvılarını kontrol etmede etkili rol oynadığı ve beynin ürettiği proteinlerin atılmasında da önemli işlev gördüğü tespit edilmişti.

Ancak beynin karmaşık yapısından dolayı, bu atık boşaltma işleminin tam olarak nerede gerçekleştiği bilinemiyordu.

Sıvıların izlediği yolu tam olarak anlayabilmek için Koh ve ekip arkadaşları, serebrospinal sıvının içine boya ve izci kuantum noktacıklar enjekte etti. Daha sonra beyin taramaları ile beyinden dışarı çıktığı noktada bu sıvıyı takip ederek görüntüledi.

Bu incelemeler ile bazal meningeal lemfatik damarların, serebrospinal sıvının beyine kafatasının alt kısımlarında girip çıktığını anlayan araştırmacılar; aynı zamanda yaşlı farelerin beyinlerindeki bu atık boşaltımının azaldığını da tespit etti.

2 yaşında veya daha yaşlı olan hayvanlar beyinden gerçekleşen boşaltımın, 3 aylık farelerin gerçekleştirdiklerinin neredeyse yarısına yakınını ancak gerçekleştirebiliyordu.

İsviçre'de bulunan University of Bern'den Steven Proulx'un açıklamasına göre hala bu temel anatomik basit sorunun cevabını tam olarak bulabilmiş değiliz. Bulgular, nazal bölgeden gerçekleşen atık boşaltımı yolaklarını gösteriyor. Proulx'a göre, optik bölgede boşaltımın nazala göre daha önemli olabilir.

Toksik Proteinler

Beynin her bölgesi atık boşaltma işlemini farklı bir noktadan gerçekleştiriyor ve yolaklarında da değişiklikler gösteriyor olabilir. Her bölge, ve özellikle hayati önemi yüksek beyin alanları için ayrı ayrı incelemeler gerekse de, bütüne bakıldığında da beynin genel sağlığı için serebrospinal sıvının atık boşaltma işlevi görmesi büyük bir önem arz ediyor. Öyle ki bu süreç iyi işlemediğinde beyinde biriken amiloid proteinleri atılamadığından Alzheimer hastalığına sebebiyet vermektedir.

Beynin, omurilik de dahil olmak üzere birçok noktadan atım işlevini gerçekleştiriyor olabileceğini belirten araştırmacılar merkezi sinir sistemi boyunca ortaya çıkan bağışıklık sistemi aktivitelerinin nasıl ortaya çıktığı ve amiloid gibi proteinlerin nasıl atıldığını anlamak için bu bilgilerin son derece büyük önem arz ettiğini belirtti.

Proulx, büyüme faktörlerini bireye vererek nörodejeneratif hastalıkların tedavisi için beyinden atılan atığın artmasını ve hızlanmasını sağlayabileceğimizi belirtiyor.