Boğaziçi Üniversitesi - Çevirmen/Yazar
Nature Communications’da yayımlanan araştırmaya göre; kemerli, kalkık, küçük ya da büyük olması fark etmez, artık burnunuzun şekli için spesifik 5 geni suçlayabilirsiniz.
Değişik vücut ağırlıklarında, renkte ve surat tipinde milyarlarca insanı göz önüne alınca, insan için, belki de gezegenimiz üzerindeki en çeşitli dış görünüşe sahip hayvan diyebiliriz. Bu çeşitliliğin yüzümüzdeki yansıması da değişik kulak, burun, dudak boyutları ve görünüşleri gibi oldukça geniş bir eksende değerlendirilebilir. Yüzümüzün görünüşünde de birçok insan için takıntıya dönüştüğünden midir bilinmez, burun görüntüsü çağımızın estetik algısında büyük önem taşır.
Burun kemiğinin farklılaşmasının, çeşitli evrimsel adaptasyonlardan kaynaklandığı düşünülüyor. Bu adaptasyonlara; ciğerlere çekilecek havanın hacminin ve sıcaklığının kontrol edilmesi için belirli büyüklüklerde burun deliklerine ihtiyaç duyuyor olmamız örnek olarak verilebilir. Ayrıca insanların birbirlerini kokularından değil de görünüşlerinden tanıyor olmaları (bazı insanlar için bu durum değişebilir) farklı surat yapılarına sahip olmamızı tetikliyor olabilir.
Oldukça farklı burun şekillerine sahip olmamıza rağmen, şaşırtıcı bir şekilde burun boyutu ve şekli görece az sayıda gen tarafından kontrol ediliyor. Bu genler ile burun deliklerinin boyutu, sivriliği ve kemerli oluşu gibi birçok özellik belirleniyor.
Araştırmacılar bu genleri keşfedilmek için 6.275 insanın fotoğrafları ve gen haritaları üzerinde çalışma yürüttüler. Özel olarak da bilim insanları 14 farklı surat tipini belirlediler ve aynı surat tiplerine sahip insanların herhangi bir genetik benzerlik taşıyıp taşımadıklarını incelediler.
Yapılan araştırma sonucunda bilim insanları, belirli burun özelliklerini belirleyen 5 geni keşfettiler. Örneğin, DCHS2 geni insanlarda burun kıkırdağının yapısını belirliyor ve kişinin burun sivriliği üzerinde ciddi etkiye sahip. Ayrıca PAX1 geni burun deliklerinin genişliğini kontrol ederken, RUNX2 geni de kemerli burun yapısını belirliyor.
Elde edilen bu bilgiler, yüz deformasyonlarının tedavisindeki ana uygulamalar üzerinde büyük bir etki yaratabilir. Çünkü Kampomelik Displazi gibi kafa ve yüz kusurları ile ilgili birçok durumun, kıkırdak gelişimini kontrol eden genlerdeki mutasyonlardan kaynaklandığı düşünülüyor.
İlgili Makale: Nature Communications 7, Article number: 11616 doi:10.1038/ncomms11616
Değişik vücut ağırlıklarında, renkte ve surat tipinde milyarlarca insanı göz önüne alınca, insan için, belki de gezegenimiz üzerindeki en çeşitli dış görünüşe sahip hayvan diyebiliriz. Bu çeşitliliğin yüzümüzdeki yansıması da değişik kulak, burun, dudak boyutları ve görünüşleri gibi oldukça geniş bir eksende değerlendirilebilir. Yüzümüzün görünüşünde de birçok insan için takıntıya dönüştüğünden midir bilinmez, burun görüntüsü çağımızın estetik algısında büyük önem taşır.
Burun kemiğinin farklılaşmasının, çeşitli evrimsel adaptasyonlardan kaynaklandığı düşünülüyor. Bu adaptasyonlara; ciğerlere çekilecek havanın hacminin ve sıcaklığının kontrol edilmesi için belirli büyüklüklerde burun deliklerine ihtiyaç duyuyor olmamız örnek olarak verilebilir. Ayrıca insanların birbirlerini kokularından değil de görünüşlerinden tanıyor olmaları (bazı insanlar için bu durum değişebilir) farklı surat yapılarına sahip olmamızı tetikliyor olabilir.
Oldukça farklı burun şekillerine sahip olmamıza rağmen, şaşırtıcı bir şekilde burun boyutu ve şekli görece az sayıda gen tarafından kontrol ediliyor. Bu genler ile burun deliklerinin boyutu, sivriliği ve kemerli oluşu gibi birçok özellik belirleniyor.
Araştırmacılar bu genleri keşfedilmek için 6.275 insanın fotoğrafları ve gen haritaları üzerinde çalışma yürüttüler. Özel olarak da bilim insanları 14 farklı surat tipini belirlediler ve aynı surat tiplerine sahip insanların herhangi bir genetik benzerlik taşıyıp taşımadıklarını incelediler.
Yapılan araştırma sonucunda bilim insanları, belirli burun özelliklerini belirleyen 5 geni keşfettiler. Örneğin, DCHS2 geni insanlarda burun kıkırdağının yapısını belirliyor ve kişinin burun sivriliği üzerinde ciddi etkiye sahip. Ayrıca PAX1 geni burun deliklerinin genişliğini kontrol ederken, RUNX2 geni de kemerli burun yapısını belirliyor.
Elde edilen bu bilgiler, yüz deformasyonlarının tedavisindeki ana uygulamalar üzerinde büyük bir etki yaratabilir. Çünkü Kampomelik Displazi gibi kafa ve yüz kusurları ile ilgili birçok durumun, kıkırdak gelişimini kontrol eden genlerdeki mutasyonlardan kaynaklandığı düşünülüyor.
İlgili Makale: Nature Communications 7, Article number: 11616 doi:10.1038/ncomms11616
Bu içerik BilimFili.com yazarı tarafından oluşturulmuştur. BilimFili.com`un belirtmiş olduğu "Kullanım İzinleri"ne bağlı kalmak kaydıyla kullanabilirsiniz.
Kaynak ve İleri Okuma
Etiket
Projelerimizde bize destek olmak ister misiniz?
Dilediğiniz miktarda aylık veya tek seferlik bağış yapabilirsiniz.
Destek Ol
Yorum Yap (0)
Bunlar da İlginizi Çekebilir
12 Kasım 2017
Koyunlar, İnsan Yüzlerini Fotoğraflardan Tanıyabiliyor
26 Kasım 2017
Mutlu İnsan Yüzleri Köpekler İçin Daha Çekici
28 Nisan 2015
Kargaların Muhteşem Zekâsı
10 Nisan 2018
Kaş İfadeleri İnsan Evriminde Neden Önemli Olabilir?
07 Aralık 2015
Neandertal ve İnsan Yüz Gelişimindeki Fark
12 Eylül 2015
İnsan ve Şempanze : Yüz Yapılarının Farklılığının Kökeni
16 Ağustos 2017
Beyin Tanıdık Yüzleri Nasıl Ayırt Ediyor
27 Nisan 2016
Yüzümüzdeki Kök Hücreler, Yüzümüzü Nasıl Oluşturuyor?
25 Ağustos 2017
Makak Maymunları da Cansız Nesnelerde Yüzler Görebiliyor