Boğaziçi Üniversitesi - Yazar / Editör
Uluslararası bir gök bilimi araştırma ekibi, yeni bir rekortmen kahverengi cüce keşfetti. Bilinen en büyük kütleye sahip olan bu kahverengi cüce aynı zamanda en saf kompozisyona da sahip. Kahverengi cüceler, nükleer füzyon için çok küçük olmaları nedeni ile sönük ve koyu kırmızıya çalan renge sahip olan gök cisimleridir. Bunlardan birisi olan, SDSS J0104+1535 adlı galaksimizin en dış katmanını oluşturan halenin bir üyesi kahverengi cüce, en antik yıldızlardan birinden bugüne kalan bir gök cismi olarak karşımıza çıktı.
Keşif ile ilgili detaylar, Monthly Notices of the Royal Astronomical Society'de yayımlandı. Kahverengi cüceler, yıldızlar ile gezegenler arasında değerlendirebileceğimiz gök oluşumlarıdır. Hidrojen ve helyum atomları arasında gerçekleşecek nükleer füzyon reaksiyonları için yetersiz bir kütleye sahip olan kahverengi cüceler, çok büyük bir yüzde ile gezegenlerden çok daha büyük kütleye sahiptirler.
Pisces (Balık) takımyıldızı içerisinde, Dünya'dan 750 ışık yılı uzaklıkta bulunan SDSS J0104+1535 kahverengi cücesi, Güneş'ten 250 kat daha saf bir içeriğe sahip. Öyle ki, bu kahverengi cücenin toplam hidrojen ve helyum içeriğinin yüzde 99.99'dan daha yüksek olduğu belirtiliyor. 10 milyar yıl önce oluştuğu düşünülen cücenin, Jüpiter'in kütlesinin 90 katı kütleye sahip olduğu da öne sürülüyor. Bu da onu, bugüne kadar keşfedilen en büyük kahverengi cüce yapıyor.
Daha önceleri, kahverengi cücelerin bu kadar primordiyal (evren tarihinde en önce oluşmuş olan) gazlardan oluşup oluşamayacağı bilinmiyordu. Keşif ile, galaksimizin antik geçmişinden henüz keşfedilmemiş ileri derecede saf kompozisyonlara sahip kahverengi cücelerin var olabileceği görülmüş oldu.
Dr. ZengHua Zhang (Institute of Astrophysics) önderliğindeki araştırma ekibi, bu kadar yüksek saflığa sahip bir kahverengi cüce keşfetmeyi beklemediklerini belirtti. Zhang'a göre, bir tanesini keşfetmiş olmak da, benzer özelliklerde ve yine dev kütleli birçok kahverengi cücenin varlığına işaret edebilir. Öyle ki, Zhang; keşfedilmeyi bekleyen benzer cisimler yoksa ve bu kahverengi cüce türünün tek örneği ise bunun daha şaşırtıcı olacağını belirtiyor.
SDSS J0104+1535 kahverengi cücesi, L tipi ultra-subdwarf olarak sınıflandırıldı. Bu ayrımın yapılabilmesi için, European Southern Observatory'ye ait "Very Large Telescope" (VLT) kullanılarak kahverengi cücenin görünür ve kızılötesine yakın (near-infrared) spektrumu analiz edildi.
Makale Referans: Z. H. Zhang, D. Homeier, D. J. Pinfield, N. Lodieu, H. R. A. Jones, F. Allard, Ya. V. Pavlenko. Primeval very low-mass stars and brown dwarfs – II. The most metal-poor substellar object. Monthly Notices of the Royal Astronomical Society, 2017; DOI: 10.1093/mnras/stx350
Keşif ile ilgili detaylar, Monthly Notices of the Royal Astronomical Society'de yayımlandı. Kahverengi cüceler, yıldızlar ile gezegenler arasında değerlendirebileceğimiz gök oluşumlarıdır. Hidrojen ve helyum atomları arasında gerçekleşecek nükleer füzyon reaksiyonları için yetersiz bir kütleye sahip olan kahverengi cüceler, çok büyük bir yüzde ile gezegenlerden çok daha büyük kütleye sahiptirler.
Pisces (Balık) takımyıldızı içerisinde, Dünya'dan 750 ışık yılı uzaklıkta bulunan SDSS J0104+1535 kahverengi cücesi, Güneş'ten 250 kat daha saf bir içeriğe sahip. Öyle ki, bu kahverengi cücenin toplam hidrojen ve helyum içeriğinin yüzde 99.99'dan daha yüksek olduğu belirtiliyor. 10 milyar yıl önce oluştuğu düşünülen cücenin, Jüpiter'in kütlesinin 90 katı kütleye sahip olduğu da öne sürülüyor. Bu da onu, bugüne kadar keşfedilen en büyük kahverengi cüce yapıyor.
Daha önceleri, kahverengi cücelerin bu kadar primordiyal (evren tarihinde en önce oluşmuş olan) gazlardan oluşup oluşamayacağı bilinmiyordu. Keşif ile, galaksimizin antik geçmişinden henüz keşfedilmemiş ileri derecede saf kompozisyonlara sahip kahverengi cücelerin var olabileceği görülmüş oldu.
Dr. ZengHua Zhang (Institute of Astrophysics) önderliğindeki araştırma ekibi, bu kadar yüksek saflığa sahip bir kahverengi cüce keşfetmeyi beklemediklerini belirtti. Zhang'a göre, bir tanesini keşfetmiş olmak da, benzer özelliklerde ve yine dev kütleli birçok kahverengi cücenin varlığına işaret edebilir. Öyle ki, Zhang; keşfedilmeyi bekleyen benzer cisimler yoksa ve bu kahverengi cüce türünün tek örneği ise bunun daha şaşırtıcı olacağını belirtiyor.
SDSS J0104+1535 kahverengi cücesi, L tipi ultra-subdwarf olarak sınıflandırıldı. Bu ayrımın yapılabilmesi için, European Southern Observatory'ye ait "Very Large Telescope" (VLT) kullanılarak kahverengi cücenin görünür ve kızılötesine yakın (near-infrared) spektrumu analiz edildi.
Makale Referans: Z. H. Zhang, D. Homeier, D. J. Pinfield, N. Lodieu, H. R. A. Jones, F. Allard, Ya. V. Pavlenko. Primeval very low-mass stars and brown dwarfs – II. The most metal-poor substellar object. Monthly Notices of the Royal Astronomical Society, 2017; DOI: 10.1093/mnras/stx350
Bu içerik BilimFili.com yazarı tarafından oluşturulmuştur. BilimFili.com`un belirtmiş olduğu “Kullanım İzinleri”ne bağlı kalmak kaydıyla kullanabilirsiniz.
Kaynak ve İleri Okuma
Etiket
Projelerimizde bize destek olmak ister misiniz?
Dilediğiniz miktarda aylık veya tek seferlik bağış yapabilirsiniz.
Destek Ol
Yorum Yap (0)
Bunlar da İlginizi Çekebilir
09 Temmuz 2019
Erken Dönem Evrende Süperkütleli Kara Delikler
10 Aralık 2014
Birleşme Sürecindeki Çift Yıldız!
31 Ekim 2018
Gama Kasyopya Yıldızı ve Kasyopya'nın Hayaleti