Sinirbilim
29 Mart 2016
Farklı Türlerde Müzik Dinlemek Algımızı Değiştirebilir mi?
Bazı dillerin tınısı kulağımıza hoş gelir, dinlemesi hoşnutluk verir, yumuşaktır. Örneğin Fransızca bir filmi dublajlı izlemek yerine orijinal dilinde dinlemeyi tercih edenlerin...
ODTÜ - Çevirmen
Bazı dillerin tınısı kulağımıza hoş gelir, dinlemesi hoşnutluk verir, yumuşaktır. Örneğin Fransızca bir filmi dublajlı izlemek yerine orijinal dilinde dinlemeyi tercih edenleriniz olmuştur mutlaka. Peki bu insan sesi heyecan verici bir şey olduğundan mı kaynaklanıyor? Aslında hayır. Hiçbir dil, anlamadığımız sürece, bizi duygulandırmaz. Fakat müzik bunu yapabiliyor, ve daha da önemlisi nesneleri, olayları ve insanları algılama şeklimizi olumlu/olumsuz yönde etkileyebiliyor. Peki nasıl?
University of London'dan araştırmacı Nidhya Logeswaran ve Joydeep Bhattacharya'nın yürüttüğü 30 kişilik bu çalışmada, kişilere mutluluk verici veya melankolik müzik parçaları dinletildi ve daha sonra bu kişilere gülümseyen, üzgün olan ve nötr ifadeli insan yüzü fotoğrafları gösterilip 1'den 7'ye kadar (1 çok üzgün, 7 çok mutlu olacak şekilde) oylamaları istendi. Çalışma sonucuna göre mutlu edici müzik dinleyen katılımcılar mutlu, nötr ve üzgün yüz ifadelerine olduğundan daha yüksek oy verirken, melankolik müzik dinleyen katılımcılar yüz ifadelerini daha da düşük oyladılar.
Sonuç olarak müzik, duygularımızı harekete geçirebiliyor ama nedeni hala araştırılmaya devam ediliyor. Peki neden bir müzik parçası modumuzu hatta algımızı değiştirebilecek güce sahipken bir konuşma dinlediğimizde veya siz bunu okurken bu durum yaşanmıyor?
Baştaki örneğe geri dönecek olursak, radyodan Fransızca bir konuşma dinlemek yerine bir filmi Fransızca izlemek duygularımızı daha çok harekete geçirir. Çünkü, dili anlamasak da izlediğimiz şeyin insan oluşu, davranışlarını ve duygularını-görsel işaretleri- net bir şekilde görebiliyor oluşumuzdur aslında duygularımızı harekete geçiren. ‘Anlam’, insan unsuru ile şekilleniyor bu noktada. Duygularımızı harekete geçiren başka bir görsel ögeden örnek verelim: trafik işaretleri. Trafik işaretleri kırmızı çerçevede belirlenmiştir çünkü kırmızı insan yaşamında ‘kan’ ile ilişkilendirilmiştir ve dikkatimizi çeker. Bu işaretleri dikkate alıp seyahat ettiğimizde ise yaşanabilecek olumsuz durumdan kaçınmış oluruz.
Müziği soyut bir dil olarak betimleyen araştırmacılara göre müzik dinlemenin bu etkiyi oluşturmasının sebebi yapılan müziğin insan eseri olması ve duygu uyandıran ayırıcı insan unsurları içermesi. Bu unsurları bugün farketmemiz ve bilinçli olarak ayırt etmemiz mümkün olmasa da duyusal homunkulüsün bunu yapabildiği kesin.
Akşam yemeğinizin keyfini çıkarmak isterseniz, en sevdiğiniz müziği dinleyip yemeğe başlayabilirsiniz!
University of London'dan araştırmacı Nidhya Logeswaran ve Joydeep Bhattacharya'nın yürüttüğü 30 kişilik bu çalışmada, kişilere mutluluk verici veya melankolik müzik parçaları dinletildi ve daha sonra bu kişilere gülümseyen, üzgün olan ve nötr ifadeli insan yüzü fotoğrafları gösterilip 1'den 7'ye kadar (1 çok üzgün, 7 çok mutlu olacak şekilde) oylamaları istendi. Çalışma sonucuna göre mutlu edici müzik dinleyen katılımcılar mutlu, nötr ve üzgün yüz ifadelerine olduğundan daha yüksek oy verirken, melankolik müzik dinleyen katılımcılar yüz ifadelerini daha da düşük oyladılar.
Sonuç olarak müzik, duygularımızı harekete geçirebiliyor ama nedeni hala araştırılmaya devam ediliyor. Peki neden bir müzik parçası modumuzu hatta algımızı değiştirebilecek güce sahipken bir konuşma dinlediğimizde veya siz bunu okurken bu durum yaşanmıyor?
Baştaki örneğe geri dönecek olursak, radyodan Fransızca bir konuşma dinlemek yerine bir filmi Fransızca izlemek duygularımızı daha çok harekete geçirir. Çünkü, dili anlamasak da izlediğimiz şeyin insan oluşu, davranışlarını ve duygularını-görsel işaretleri- net bir şekilde görebiliyor oluşumuzdur aslında duygularımızı harekete geçiren. ‘Anlam’, insan unsuru ile şekilleniyor bu noktada. Duygularımızı harekete geçiren başka bir görsel ögeden örnek verelim: trafik işaretleri. Trafik işaretleri kırmızı çerçevede belirlenmiştir çünkü kırmızı insan yaşamında ‘kan’ ile ilişkilendirilmiştir ve dikkatimizi çeker. Bu işaretleri dikkate alıp seyahat ettiğimizde ise yaşanabilecek olumsuz durumdan kaçınmış oluruz.
Müziği soyut bir dil olarak betimleyen araştırmacılara göre müzik dinlemenin bu etkiyi oluşturmasının sebebi yapılan müziğin insan eseri olması ve duygu uyandıran ayırıcı insan unsurları içermesi. Bu unsurları bugün farketmemiz ve bilinçli olarak ayırt etmemiz mümkün olmasa da duyusal homunkulüsün bunu yapabildiği kesin.
Akşam yemeğinizin keyfini çıkarmak isterseniz, en sevdiğiniz müziği dinleyip yemeğe başlayabilirsiniz!
Kaynak ve İleri Okuma
- Mark Changizi, Scientific American "Why Does Music Make Us Feel?" http://www.scientificamerican.com/article/why-does-music-make-us-fe/
Etiket
Projelerimizde bize destek olmak ister misiniz?
Dilediğiniz miktarda aylık veya tek seferlik bağış yapabilirsiniz.
Destek Ol
Yorum Yap (0)
Bunlar da İlginizi Çekebilir
22 Eylül 2017
Hormonlarımız Vücudumuzu ve Zihnimizi Nasıl Etkiliyor?
25 Mart 2016
Sarışınları Aptal Sanma Aptallığı
04 Kasım 2018
İlişkilerdeki Erkek Şiddetinin Evrimsel Psikolojisi