Post Author Avatar
Baran Bozdağ
Boğaziçi Üniversitesi - Yazar / Editör

Pretoria Üniversitesi, Botswana Üniversitesi ve Zürih Üniversitesi'nden araştırmacılarla birlikte çalışmayı yürüten, Witwatersrand Üniversitesi, Anatomi Bilimleri Fakültesi Dekanı Profesör Maryna Steyn, South African Journal of Science dergisinde yayımladıkları makalede; Botswana, Tuli Block'da bulunan geç demir çağına ait mumyada bulunan DNA üzerinde gerçekleştirilen radyolojik ve genetik analizi rapor etti.





Yapılan araştırma dahilinde, Afrika'nın güneyinde bulunan mumyalanmış bir bireyin, ilklerden biri olan bilgisayarlı tomografisi (CT) yayımlandı.Aynı zamanda kısmi olarak mumyalanmış olan bireyden elde edilen DNA kalıntılarından ilk kez, tarih öncesi veya antik olarak adlandırılabilecek insan DNA'sı (aDNA) tamamlandı ve analiz edildi.

Hayvan derisi ile sıkıca sarılmış ve bükülerek gömülmüş olan mumya, yaklaşık 1 metre 20 santimetrelik bir mezara sıkıştırılmış olarak görülüyor. Hayvan derisi ile sıkıca sarılmış ve bükülerek gömülmüş olan mumyanın bulunduğu, yaklaşık 1 metre 20 santimetrelik mezar.  Hayvan derisi ile sıkıca sarılmış ve bükülerek gömülmüş olan mumyanın bulunduğu, yaklaşık 1 metre 20 santimetrelik mezar. 


Çok yakın bir tarihe ait olan mumyanın, diğer mumyalar gibi geçmiş toplumlar hakkında önemli bilgileri barındırdığı tahmin ediliyordu. Keşfedildiği bölgede bulunan tek mumya olan örneğin, Afrika kökenli yaşlı bir erkeğe ait olduğu tespit edildi. Bununla birlikte mumya üzerinde hem moleküler hem de radyolojik analizler gerçekleştirildi.

Tuli bölgesinden bu kurutulmuş mumyanın tek olması ve üzerinde bulunan DNA'lardan tam bir genom elde edilmesi araştırmayı da, sonuçlarını da literatür için oldukça önemli bir konuma getirdi. Mumyanın hayvan derisi ile sıkıca sarılarak ip ile bağlandığı ve sıkıştırılarak defnedildiği de araştırmada kaydedilen bilgiler arasında yer alıyor.

Mumyalanmış olan bireyde, ölüm sonrası dejenerasyonlar, alt omurgalarda bozulmalar gözlemlenirken, uzuv kemiklerinin bozulmadan saklandığı kaydedildi. CT taramaları, hiçbir iç organın korunamadığını ve bugüne ulaşamadığını ortaya çıkardı. Omurgada ölüm öncesi gerçekleşmiş olması daha muhtemel olan değişimler ise, mumyanın yaşlı bir bireye ait olduğunu gösteriyor.

Bunun dışında hiçbir sakatlık belirtisi göstermeyen bireyin gerçek ölüm sebebi bilinmiyor. aDNA'nın analizi ise, bölgede yaşayan insanlara bakılarak tahmin edilebileceği gibi Sotho-Tswana veya Khoesan insanları ile genetik olarak ilişkili olduğuna işaret ediyor.

 




Kaynak : Abigail Bouwman, Molebogeng K. Bodiba, Lena Öhrström, Morongwa N. Mosothwane, Maryna Steyn, Frank J. Rühli. Radiological and genetic analysis of a Late Iron Age mummy from the Tuli Block, Botswana.South African Journal of Science, 2016; Volume 112 (Number 1/2) DOI:10.17159/sajs.2016/20150139




 

Kaynak ve İleri Okuma
Etiket

Projelerimizde bize destek olmak ister misiniz?

Dilediğiniz miktarda aylık veya tek seferlik bağış yapabilirsiniz.

Destek Ol

Yorum Yap (0)

Bunlar da İlginizi Çekebilir