Merhaba sevgili Bilimfili okurları.

Bilimsel içerik yayıncılığı yapıyoruz, bu yüzden de yazılarımızın ve yaptığımız çevirilerin dilinin "bilime has bir dil" içerdiği de bir gerçeklik olarak karşımızda duruyor. Her ne kadar bu dili olabildiğince sadeleştirmeye ve anlaşılır kılmaya çalışsak da yüzde yüz sadeliği yakalayabilmemiz bilimsel olarak da mümkün değil. Bu yazımızda da; sizlerin isteği ve sorusu üzerine özellikle astronomi konulu yazılarımızda ve çevirilerimizde sık sık karşılaşılan ve anlaşılmakta güçlük çekilen "ışık yılı" kavramının ne olduğunu basitçe anlatacağız.

Işık Yılı Nedir?

Öncelikle ışık yılı kavramı bir zaman değil, bir mesafe kavramıdır. Yani ışık yılı; ışığın bir yılda katettiği mesafe anlamına gelmektedir. Uzay müthiş genişlikte bir fenomen olduğundan dolayı mesafe ölçümleri için bizim günlük hayatta kullandığımız mesafe ölçü birimlerini kullanmak, bilim insanlarının müthiş derecede kalabalık sayılarla uğraşmalarına sebep olacaktır. Hem bu sebepten hem de ölçümlerin ışıkla yapılmasından kaynaklı olarak; mesafeler için ışık yılı kavramı kullanılır. Dolayısıyla "Bizden 10 ışık yılı uzaklıktaki A Galaksisi" dendiğinde; ışık hızını 10 yıl ile çarparak A Galaksisi'nin bizden ne kadar uzakta olduğunu anlayabilirsiniz. Bir başka deyişle; Dünyamızdan gönderilen ışığın bu A Galaksisi'ne ulaşması için 10 yıl geçmesi gerekir.

Işık Yılının Hesaplanması

Işığın bir yılda katettiği mesafeyi hesaplayabilmek için öncelikle ışığın hızını bilmemiz gerekir. Işık hızı sabittir ve değeri yaklaşık olarak 300.000.000 m/s ( 3 x (10 üzeri 8) ),  evet doğru okudunuz; saniyede üç yüz milyon metre. Işık çok hızlıdır.

Şimdi bir ışık yılını hesaplayabilmek için bir yılda kaç saniye olduğunu bulmalıyız.

Küçük bir hesapla; 1 yıl 8765.81 saattir.

1 saat 3600 saniye ise;

8765.81 saat;   8765.81x3600 = 3155691600 yani 3,1556916 x (10 üzeri 7) saniyedir.

Yani 1 yıl = 3,1556916x10⁷  saniyedir.

1 ışık yılı ise; Yer Değiştirme= Hız x Zaman formülünden;

1 ışık yılı = 3 x 10⁸ m/s x 3,1556916 x 10⁷ s   (çarpım durumunda saniyeler birbirini götüreceğinden)

1 ışık yılı= 9,49 x 10¹⁵ metre'dir.

Artık ışık yılı kavramının geçtiği yazılarımız ve çevirilerimiz daha anlaşılır olacaktır.

Bilimle kalın... :)