Geçtiğimiz aylarda Amerika’da çok meşhur bir oyun parkında meydana gelen peşpeşe vakalar ile dikkatleri üzerine çeken kızamık, tam olarak nedir, nasıl korunma sağlanır ve gerçekten neden böyle bir salgın oldu?

Kızamık konusuna değinmeden önce dünyada aşı karşıtları ve aşı yanlıları olmak üzere iki kutbun bulunduğu vurgulamak gerekir. Bir grup önleyici amaçlı aşılamanın mutlak gerekliliğini vurgularken, diğer grup "çocuklarımız adına karar veremeyiz ve aşı aslında zararlı" diyerek birbirlerine karşıt argümanlar geliştirmektedir. Salgının bu kadar çok vakaya sebep olması da ailelerin aşının pahalı ve gereksiz olduğunu savunmaları, eyalet yasalarında da boşluk olmasından dolayı aşı yaptırılmaması sonucu meydana gelmiştir.

Amerika’da bazı eyaletlerde zorunlu aşılama programı yoktur. Türkiye’de ise Sağlık Bakanlığı aşı takvimine göre kızamık-kabakulak-kızamıkcık, çocuk felci, difteri (kuşpalazî), boğmaca ve verem (tüberküloz), sarılık (hepatit B) aşıları ücretsiz olarak belirtilen takvime göre yapılmaktadır(1).

Amerika’da salgın Kaliforniya eyaletinde başlamış ve 100 vaka meydana gelmiştir. Konunun  bu kadar popüler olması ise çok bilinen bir parkta salgının patlak vermesidir.

İlk defa 9. yüzyılda İranlı bir doktor tarafından bulunan kızamık, 1757’de İskoç bir bilim insanı tarafından enfeksiyöz olduğu saptanmıştır. 1912’de Amerika’da çok ciddi bir kızamık salgını meydana gelmiş, 6000 kızamık kaynaklı ölüm raporlanmıştır. CDC verilerine göre her yıl sadece ABD’de 3-4 milyon kişi enfekte olmaktadır; bunlardan 400-500 vaka ölümle sonuçlanmakta, 48000 kişi hastaneye yatırılmakta, 4000 vakada ise beyinde su toplaması (ensefalit) meydana gelmektedir. Dünya çapında ise her yıl ortalama 20 milyon kızamık vakası görülmekte, bunlardan 146.000’i ise ölümle sonuçlanmaktadır. Yani her yıl, günde 400, saatte ise 17 kızamık kaynaklı ölüm görülmektedir.

1950’li yıllarda aşı geliştirilmeye başlanmış ve 1968’de çalışmalar olumlu sonuç vermiştir. Bugün kızamık aşısı karma aşı olarak uygulanmakta ve tek doz MMR aşısı %93 koruyuculuk sağlarken, 2. doz aşı koruyuculuğu %97’ye çıkarmaktadır.

CDC verilerine göre kızamık belirtileri; 40^oC’ye varan yüksek ateş, öksürük, burun akıntısı, kırmızı-akan gözler, belirtileri takiben 4-5 gün içinde kırmızı benekler şeklindedir.

Verilere göre her 4 kızamık vakasından biri hastaneye yatışla sonuçlanmakta, 1000 kişiden 1’inde beyinde su toplanmasına (ensefalit) sebep olabilmekte, 1000 kişide 1 ya da 2 vaka ise çok iyi tedavi şartlarına rağmen ölümle sonuçlanmaktadır.

CDC, çocuklarımızın uzun ve koruyucu bir yaşamı için kızamığa karşı kızamık-kabakulak-kızamıkçık (MMR) karma aşısını yaptırmamızı önermektedir.

Çocuklarımızı koruyamayacağımız o kadar çok hastalık varken, korunma yolu olanlara karşı savunmasız bırakmak sizlerin takdiridir.

 

Referanslar:

• http://thsk.saglik.gov.tr/Dosya/halk_sagligina_yonelik_bilgiler/asi_takvimi_07022014.pdf


• http://www.bloomberg.com/news/articles/2015-02-06/states-take-aim-at-anti-vaccine-parents-amid-measles-outbreak


• http://www.cdc.gov/measles/