Mars'ın Havaküresinde Atomik Oksijen Saptandı

40 yıl önce yapılan son gözlemin ardından geçtiğimiz günlerde ilk kez Mars'ın havaküresinde (atmosferinde) atomik oksijen saptandı. SOFIA (İng. Stratospheric Observatory for Infrared Astronomy) adlı stratosferik gözlemcinin taşıdığı bir aygıt tarafından algılanan bu atomlar, Mars atmosferinin mezosfer (orta-küre) olarak adlandırılan üst katmanlarında bulunuyor.

Atomik oksijen, diğer gazların Mars'tan kaçışını etkiler ve dolayısıyla gezegenin havaküresi üzerinde önemli rol oynar. Araştırmacılar şu anda beklenen oksijen miktarının yaklaşık yarısını algılamış durumdalar. Bunun Mars atmosferindeki kimi değişikliklere bağlanabileceğini düşünen ekip, oluşan farklılıkları incelemek ve Kırmızı Gezegen'in havaküresini daha iyi anlayabilmek için SOFIA'yı kullanmayı sürdürecek.

"Mars atmosferindeki atomik oksijen, ölçülmesinin zorluğu ile ünlüdür. Atomik oksijeni algılamak için kızılötesi dalgaboyunda gözlem yapmak gerekir. Bu amaçla araştırmacılar Dünya atmosferinin büyük bölümünün üstünde olmalı ve aşırı duyarlı aletler (bu görev için spektrometre) kullanmalıdır. SOFIA tüm bu gereklilikleri sağlıyor," diyor proje çalışanlarından Pamela Marcum.

1970'lerde yapılan Viking ve Mariner uçuşları, Mars havaküresindeki atomik oksijene ilişkin son ölçümleri yapmıştı. Yeni yapılan gözlemler, SOFIA'nın uçmakta olduğu yaklaşık 12.000 km yükseklikte, kızılötesi ışınımın çoğunu bloke eden Dünya atmosferindeki nemi aşağıda bırakmış olması sayesinde gerçekleştirilebildi. 254 cm çapında bir teleskop taşımak üzere modifiye edilmiş bir Boeing 747SP olan SOFIA projesi, NASA ile Alman Havacılık Merkezi ortaklığında yürütülüyor.

SOFIA gözlemcisinin taşıdığı aygıtlardan biri olan GREAT (İng. German Receiver for Astronomy at Terahertz Frequencies) alıcısının çok gelişmiş dedektörleri, gökbilimcilerin Mars havaküresindeki oksijeni Dünya havaküresindeki oksijenden ayırt etmelerini sağlıyor.

SOFIA tarafından alınan atomik oksijen izgesi (spektrum), MAVEN uçuşunda çekilmiş olan Mars fotoğrafının üzerinde görülüyor. Bu veriden elde edilen atomik oksijen miktarı beklenenin yaklaşık yarısı kadar çıktı. Telif: SOFIA/GREAT izgesi: NASA/DLR/USRA/DSI/MPIfR/GREAT Consortium/ MPIfS/Rezac et al. 2015. Mars fotoğrafı: NASA/MAVEN SOFIA tarafından alınan atomik oksijen izgesi (spektrum), MAVEN uçuşunda çekilmiş olan Mars fotoğrafının üzerinde görülüyor. Bu veriden elde edilen atomik oksijen miktarı beklenenin yaklaşık yarısı kadar çıktı. Telif: SOFIA/GREAT izgesi: NASA/DLR/USRA/DSI/MPIfR/GREAT Consortium/ MPIfS/Rezac et al. 2015. Mars fotoğrafı: NASA/MAVEN

Kaynak: NASA, "Flying Observatory Detects Atomic Oxygen in Martian Atmosphere"
< http://www.nasa.gov/feature/ames/sofia/flying-observatory-detects-atomic-oxygen-in-martian-atmosphere >

Kaynak ve İleri Okuma

Etiket

havaküre (atmosfer) Mars

Projelerimizde bize destek olmak ister misiniz?

Dilediğiniz miktarda aylık veya tek seferlik bağış yapabilirsiniz.

Destek Ol