NASA'ya ait New Horizons uzay aracından elimize ulaşan son verilere göre, Plüton'un üzerinde çok geniş ve kratersiz bir ova bulunuyor. Hala jeolojik olarak aktif olduğu tahmin edilen alan, 100 milyon yıldan daha yaşlı da değil.

Bu donmuş alan Plüton'un buz dağlarının kuzeyinde ve kalp şeklindeki alanın orta solunda yer alıyor. Resmi olmamak üzere şu an için bu alana, 1930'da Plüton'u ilk keşfeden Clyde Tombaugh'a ithafen “Tombaugh Regio” (Tombaugh Bölgesi) adı verildi.

Bu alanla ilgili bir açıklama bulmakta zorlanan New Horizons Jeoloji, Jeofizik ve Görüntüleme ekibi, bu geniş, kratersiz ve genç ovanın Plüton çevresindeki uçuş öncesi tahminleri aştığını belirtiyor.



Dünya'daki donmuş çamur çatlağı yapılarına benzeyen bu göz alıcı buzdan ovalar bölgesi ise “Sputnik Planum” olarak adlandırıldı ve düzensiz olarak parçalı 20 kilometrelik segmentlerden oluşuyor. Sınırlarında ise dar çıkıntılar bulunuyor.

Bu çıkışlar dışında kalan alanların çoğu dağlama çukurcukları ile kaplı görülüyor ve muhtemelen oluşmalarına da süblimleşme sürecinin etkili olduğu düşünülüyor. Dünya'da kuru buzun davranışından ya da naftalinden bildiğimiz bu proses katının direkt olarak gaz hale geçmesi olarak biliniyor.

Bu segmentlerin oluşumu ile ilgili araştırmacılar iki ayrı 'çalışan' teoriye sahip. Düzensiz şekillerin oluşmasının sebebi, yüzey materyallerindeki sıkışmalar ve kasılmalar olabilir. Alternatif bir teoriye göre de, lavların çevrelerine yaptığı gibi ısı yayımının bir sonucu olabilirler. Plüton üzerinde, ısıyayım (konveksiyon) donmuş, karbonmonoksit, metan ve nitrojen tabakası içinde gerçekleşmektedir.

Plüton'daki buzdan ovalar aynı zamanda birkaç kilometre uzunluğunda koyu renkli şeritler de barındırıyor. Oluşumlarının sebebi ise şu an için bu kütleler üzerinde esen rüzgarlar olarak tahmin ediliyor.

 

 

 

---

Referans : NASA Website, NASA’s New Horizons Discovers Frozen Plains in the Heart of Pluto’s ‘Heart’, www.nasa.gov/press-release/nasa-s-new-horizons-discovers-frozen-plains-in-the-heart-of-pluto-s-heart

---