Uluslararası Uzay İstasyonu'nda sürdürülen çığır açıcı bir deney, araştırmacıların Alzheimer ve Parkinson hastalıkları gibi agresif nörodejeneratif (nöron bozucu) hastalıklara karşı mücadelede ilerlemelerine yardım edebilir. Alabama'daki Huntsville'de bulunan Teledyne Brown Mühendislik tarafından geliştirilen ve yönetilen Dairesel-Kesimli Damla deneyi, istasyonun Mikrokütleçekim Bilimi Torpido-Gözü'nde yer alıyor.

Bu deney düzeneği, nöron bozucu hastalıklarla savaşan hastaların beyin dokusunda bulunanlara benzer şekilde yıkıcı olma potansiyeli taşıyan protein kümeleri olan amiloid ipliklerinin (amiloid fibrillerin) oluşumunun incelenmesine olanak tanıyor. Bu tür hastalıklar, sinir sistemini meydana getiren nöronların hasar almasına, iş göremez hâle gelmesine neden olabilir. Beyinde biriken amiloid iplikleri, normal beyin işlevlerini sekteye uğratabilir. Bu proteinler denature olabilir (karakteristik özelliklerini yitirebilir) ve çözelti dışına çökelebilir. Zamanla biriktiklerinde, dokuların ve organların sağlığını bozabilir. Beyin işlevleri açısından bu durum son derece ağır sonuçlar doğurabilir; nihayetinde de ölümcül olabilir.

"Bu proje, NASA, bilimsel araştırmalar ve endüstri ortaklığıyla olanak kazanan heyecan verici keşiflerin ve ilerlemelerin birincil örneği. Bu deneyin, bilim camiasını, dünyanın her yanından çok sayıda insanı etkileyerek yaşamlarını alt-üst eden bu hastalığın gizemlerini çözmeye yaklaştırmasını umuyoruz, " diyor Teledyne Brown'un başkanı Jan Hess.

Yeryüzünde yapılan deneylerde amiloid ipliklerinin, bir sıvının komşu katmanları arasında akış hızı farkı olması dolayısıyla yani sürükleyici akış (İng. shear flow) nedeniyle ortaya çıkabileceği belirlenmişti. Yerdeki deneylerde bu oluşum, kabın duvarlarının varlığından ve konveksiyondan (ılık sıvı yükselip soğuk sıvı alçalırken oluşan dairesel hareketten) etkileniyordu. Şu anki amaç, deneyleri mikro-kütleçekimde (kapsız bir reaktör içinde) gerçekleştirmek; böyle bir ortamda sıvı örnekler küresel damlacıklar oluşturarak, kendilerini yüzey gerilimiyle sınırlıyorlar. Araştırmacılar bir sıvı damlacığını iki halka arasında "tutturacak" ve incelemek için amiloid fibriller yetiştirecek.

ISS Proje Ofisi'nden araştırmacı Kevin Depew, mikro-kütleçekimde deney yapmanın, katı duvarlarla temas hâlindeyken (yani bir kabın içinde) oluşan amiloid iplikleriyle yapılan deneylerdeki istenmeyen etkilerden uzak kalabilmeyi sağladığını vurguluyor. İstasyondaki bu deneylerin en az iki yıl boyunca sürdürülmesi planlanıyor.