Post Author Avatar
Yusuf Cem Durakcan
Boğaziçi Üniversitesi - Çevirmen/Yazar
Yaklaşık 10 yıl önce, Peter Hews, Kanada Alberta’nın güneydoğusundaki Oldman River’daki kayalıklarda tesadüfen bazı kemikler buldu. Bilim insanları 4 haziranda  Current Biology dergisinde bu kemiklerin alışılmadık boynuzlu bir dinozora ait olduğunu duyurdular. Bu dinozor Triceratops’un yakın akrabasıydı ve oldukça ilginç özelliklere sahipti.

Alberta Royal Tyrrell Museum of Palaeontology’den Dr. Caleb Brown’a göre; ‘’Bu ilginç örnek daha önce boynuzlu dinozorların bulunmadığı coğrafik bölge, Alberta’dan geliyor, bu bölgede bu dinozorların bulunduğunu bilmemiz oldukça önemliydi.’’

Bu ilginç örnek, laboratuvarda titizlikle kayaların içerisinden çıkartıldı ve bu kemiklerden dinozorun tüm vücut yapısı belirlendi. Ayrıca, tuhaf özellikleri de duyuruldu. İlk hazırlandığında yeni ve umulmadık bir tür olduğu açıktı. Laboratuvarda bu dinozoru gören birçok boynuzlu dinozor araştırmacısı da durumun önemini daha sonradan kavradı.

Bu dinozoru özel yapan şey ise, yüzündeki boynuzunun boyutu ve şekli, ayrıca kafatasının arkasındaki kalkan gibi görünen saçaklı kemikleri.

Bu yeni tür birçok yönden Triceratops’a benzemesine rağmen, yeni türün burun boynuzu Triceratops’dan daha uzun ve gözlerinin üzerindeki iki boynuzu da neredeyse komik denebilecek bir şekilde küçük. Bu yeni türün en alışılmadık özelliği de kafa tasının arkasında bulunan saçak benzeri kemikleri.

yeni-boynuzlu-dinozor-turu-kesfedildi-bilimfili-1 Bulunan kafatası fosili


Brown ve araştırmanın diğer bir yazarı Donald Henderson, yeni dinozoru taç benzeri saçakları ve onu bulup laboratuvara haber veren kişiye ithafen Regaliceratops peterhewsi olarak adlandırdılar. Resmi adının yanı sıra, bilim insanları bu dinozora bir de takma isim bulmuşlar ve onu ‘’hellboy’’ ismiyle çağırıyorlar.

‘’Hellboy’’ kendi başına merak uyandırıcı olmasının yanında, Brown ve Henderson’a göre dinozorların boynuz evriminin anlaşılması açısından da oldukça önemli. Uzunca bir süredir boynuzlu dinozorlar iki gruptan birine dahil ediliyordu. Chasmosaurines, burnu üzerinde kısa boynuzu ve gözlerinin üzerinde görece daha uzun boynuzları olanlar; Centrosaurines, burnu üzerinde uzun boynuzu ve gözleri üzerinde görece daha kısa boynuzları olanlar.

‘’Bu yeni tür bir Chasmosaurine, fakat boynuzu Centrosaurines’e daha çok benziyor.’’ diyor Brown ve ekliyor, ‘’ Bu dinozor ayrıca Centrosaurines soyunun tükendiği periyodun sonrasından geliyor. ‘’

Bu veriler beraber ele alındığında, bu yeni tür, boynuzlu dinozorların evrimsel süreçteki çakışmasının ilk örneği olma özelliği taşıyor. Yani bu iki grup dinozor, birbirinden bağımsız olarak benzer özelliklerle evrimleşmiş olabilir.

Araştırmacılar Regaliceratops peterhewsi ile ilgili daha fazla şeyi günyüzüne çıkarmayı umut ediyorlar. Araştırmacılar bundan sonraki süreçte kemiklerin dijital ortamda yeniden inşaası üzerinde de çalışacaklar, çünkü fosilin 70 milyon yılda kayalık dağın eteklerindeki tepeciklerde deforme olduğunu da not etmek gerekiyor.

Brown’un belirttiğine göre;  ‘’ Bu keşif ayrıca bize henüz bulamadığımız birçok boynuzlu dinozor olduğunu da işaret ediyor, bundan dolayı yeni türler üzerine yaptığımız araştırmalar devam edecek.’’

 

Kaynak:

Phys.org(June 4, 2015), New species of horned dinosaur with 'bizarre' features revealed, www.phys.org Retrieved on 5 June 2015 from http://phys.org/news/2015-06-species-horned-dinosaur-bizarre-features.html

Kapak fotoğrafı: Bulunan yeni boynuzlu dinazorun illüstrasyonu, Credit: Art by Julius T. Csotonyi. Courtesy of Royal Tyrrell Museum, Drumheller, Alberta.

Kafatası fosili:  Credit: Photo Courtesy of Royal Tyrrell Museum, Drumheller, Alberta. Photo by Sue Sabrowski.

 
Kaynak ve İleri Okuma
Etiket

Projelerimizde bize destek olmak ister misiniz?

Dilediğiniz miktarda aylık veya tek seferlik bağış yapabilirsiniz.

Destek Ol

Yorum Yap (0)

Bunlar da İlginizi Çekebilir